Monumentale momenten
De Nationale Sleepbootdagen strijken elke twee jaar neer in Vianen
Traditiegetrouw vindt het driedaagse festival rond Hemelvaart plaats. Elk even jaar vindt het festival plaats in het Overijsselse Zwartsluis, elk oneven jaar in Vianen. Zo is heel varend Nederland bediend, de ene keer meer het noordelijke publiek, de andere keer uit het midden en zuiden.
En de echte fans, die komen natuurlijk elk jaar! De sleepbootdagen zijn ook een belangrijk uitgangspunt voor het nieuwe Sluiseiland. Het event past naadloos in het ontwerp voor het nieuwe gebied.
We spreken af met Henk Lammertink
Hij is al 12 jaar betrokken bij het evenement, en faciliteert vanuit de Stichting Nationale Sleepbootdagen Vianen de VDMS, de Vereniging De Motorsleepboot. Het zijn juist de leden van de VDMS die acte de préséance geven met hun schip. De stichting in Vianen fungeert als gastheer, zorgt voor allerlei praktische zaken en voor een aantrekkelijk programma rondom de sleepboten. Dit jaar vindt de 12de editie plaats, voor Henk is dit dan al de 6e editie waarbij hij betrokken is.
“De oorsprong van het evenement ligt bij de brandweer”
Zo start Henk. Zo’n 25 jaar geleden vond in Vianen een brandweerbijeenkomst plaats. Een brandweerman uit Zwartsluis keek zijn ogen uit in Vianen. Ook deze plaats zou heel geschikt zijn voor de sleepbootdagen.
Centraal in Nederland, historisch, compact, dichtbij water en een duidelijke relatie met water. De aanwezige wethouder zag de kans en steunde het plan. De sleepbootdagen in Vianen waren een feit.”
In eerste instantie organiseerde diezelfde gemeente het evenement, maar dat bleek op enig moment toch een flinke taak te worden.
De toenmalige werkgroep ging op in een stichting en zo verzelfstandigde de organisatie. Tegenwoordig werkt zij uiteraard in nauw overleg met de gemeente, inmiddels de gemeente Vijfheerenlanden. De Stichting bereidt alle vergunningen voor en heeft daarvoor overleg met de Veiligheidsregio Utrecht, Rijkswaterstaat, de Provincie Zuid-Holland en de gemeente. Een intensieve klus, waardoor elk jaar na de zomer voorafgaand aan de sleepbootdagen, de eerste voorbereidingen al weer getroffen worden. De betrokken organisaties kennen een duidelijke rolverdeling, zo is van te voren klip en klaar wie over welk water gaat en hoe dat op het land zit. Belangrijk, want veiligheid en beheersbaarheid zijn cruciale factoren voor een geslaagd evenement.
De drukte en het succes van de sleepbootdagen wordt bepaald door het aantal leden, en dus schepen, dat zich aanmeldt. “Maar het weer heeft ook veel invloed. Gemiddeld komen zo’n 180 tot 200 sleepboten en opduwers naar de Nationale Sleepbootdagen in Vianen.
De schippers zijn mensen die hebben gevaren of nog varen, in de nautische wereld werkzaam zijn of zijn geweest of mensen die zich, vanuit welk beroep dan ook, zich de liefde voor een sleepboot eigen hebben gemaakt. Sleepboten onderscheiden zich van andere schepen doordat zij een motor met een flink vermogen en een beting of sleephaak aan boord hebben. Nog steeds worden sleepboten ingezet voor het verslepen van bijvoorbeeld een ponton of woonark of om een vrachtschip met motorproblemen te helpen. Berging- en sleepwerk dus. Al meer dan 100 jaar spelen de sleepboten een rol op de Nederlandse wateren. Door die rijke geschiedenis tonen de sleepbootdagen een keur van deze schepen, vele zijn echte varende monumenten, waarmee een mooi overzicht ontstaat. Uniek aan de Nationale Sleepbootdagen is de combinatie van de schepen en het vertier: de kermis, het horecaplein, het feest in de Grote Sluis en de sleepboten zelf trekken elke editie vele bezoekers”.
De mooiste editie is volgens Henk moeilijk te benoemen, maar een bepaalde gebeurtenis is hem wel erg ten positieve bijgebleven. “Ooit vroegen we het binnenvaartmuseum in Dordrecht om erbij te zijn.
Je moet weten, dat museum is gevestigd in een lashbak. Een soort drijvende en theoretisch varende container. Deze lashbak in ruste ligt afgemeerd en ingericht als museum. Niet zo 1-2-3 te verplaatsen.
Maar het kon wel. En dus stelden we hen de brutale vraag, nooit hadden we verwacht dat ze ‘ja’ zouden zeggen. Dat jaar hadden we er een heus museum bij. Geweldig. Natuurlijk hielp de hele sector mee in het meedenken van de vaartocht vanuit Dordrecht naar Vianen”. Een magisch moment.
Vroeger deed Henk de organisatie van de Sleepbootdagen ‘erbij’, naast zijn werk. “Ik ben inmiddels gepensioneerd, maar doe het er nog steeds bij!” aldus een lachende Henk. Henk Lammertink is nog steeds actief in vele organisaties en activiteiten. Hij is geboren in Den Haag, maar al 45 jaar woont hij in Vianen. Op onze vraag wat Vianen nu speciaal maakt en een ‘must see’ is voor toekomstige bewoners van buiten Vianen is hij heel duidelijk: “In de Grote Kerk is het grafmonument van de Brederodes te zien. Dat graf vertelt de geschiedenis van Vianen en toont op zeer bijzondere wijze de vergankelijkheid van het leven. Een mooi punt om even de drukte van de dagen te ontvluchten en te bezinnen. Tijdens de sleepbootdagen is ook nog eens de toren van de kerk geopend, dat biedt een fraai uitzicht over de stad”.
Een nieuwtje heeft Henk ook: het thema van de dagen is dit jaar ‘brandbestrijding’
Daarom wordt de opening act dit jaar gedaan door blusboot “De Weerd” uit Zaandam, op donderdag is de Veiligheidsregio Utrecht aanwezig om meer te vertellen over hun activiteiten en over brandpreventie. Een mooi gegeven, want de Sleepbootdagen startten ooit bij diezelfde “brandblussers”.