“Wonen aan een sluis, Hollandser kan bijna niet. Het is en blijft een unieke plek om te wonen.”
Vianen. De één denkt aan de historische binnenstad, de vele activiteiten en de geschiedenis, maar nadat we Tom, Wesley en Maren hebben gesproken, weten we dat er nóg veel meer moois te ontdekken valt: de flora en fauna rondom Vianen en een wel heel bijzondere zwemplek. Aan het woord zijn drie jonge en enthousiaste ‘CPO-ers’ die straks hun eigen woning gaan bouwen op het Sluiseiland.
Maar eerst een korte uitleg over CPO. Dat staat voor ‘collectief particulier opdrachtgeverschap’, ofwel een groep toekomstige bewoners die samen een woonomgeving bouwt. Op Sluiseiland is bouwdeel ‘F’ midden op het Zuidereiland hiervoor gereserveerd.
Op de vraag waarom juist zij, als relatief jonge deelnemers hier deel van uitmaken, vertonen ze alle drie een brede glimlach: “Het is mijn droom zelf te bouwen. Daar ben ik al best lang mee bezig. Deze kans is uniek, Sluiseiland is bovendien een mooie plek midden in het oude Vianen”, aldus Tom Groeneweg. Tom is 27 jaar, en geboren en getogen in Vianen. Hij werkt als adviseur energiesystemen bij een ingenieursbureau en weet dus wel waar hij (technisch) aan begint. Dat geldt ook voor het jonge stel Maren Koning ter Heege (26 jaar) en Wesley van den Hoeven (30 jaar). Beide hebben net als Tom een ingenieursachtergrond en zijn vanwege deze achtergrond ook actief in het CPO-collectief. Ook zij hebben als droom zelf een huis te bouwen. In Vianen vonden zij niet alleen een perfect plan met ruimte voor zelfbouwers, maar ook een stadje dat alles heeft. Niet te groot, alle voorzieningen en veel groen.
Toch is het niet alleen de plek die hen trekt. Het zelf ontwikkelen en ontwerpen, samen met architect KRFT, is voor alle drie een belangrijk punt. Maren: “We zijn al lang op zoek, maar konden eigenlijk niets geschikts vinden. Alle plattegronden zijn standaard en vrijwel hetzelfde. Wij wilden juist een vrije indeelbaarheid, zodat we een heel open lay-out erin kwijt kunnen.” Op de vraag of hun woonwensen dan zo uniek en bijzonder zijn, reageren ze hetzelfde. “Dat valt best mee, het gaat vooral om het zelf kunnen indelen en ontwerpen.” Tom vult aan: “Het enige echt bijzondere is dat ik gewoon een dakraam wil boven mijn bed. De sterrenhemel zien, de regen tegen je ruit horen tikken, dat is voor mij kwaliteit.”
De gezamenlijkheid van het CPO-collectief was misschien niet het eerste dat hen aantrok, maar inmiddels vinden ze het bijzonder en ook leuk dat je dit samen aangaat. De groep leert elkaar steeds beter kennen en groeit naar elkaar toe. De uitstapjes naar vergelijkbare projecten en de vergaderingen zorgen voor een hechte groep. Met nu nog 17 huishoudens en 34 mensen lijkt het samen ontwerpen een wel heel ingewikkeld proces. Want hoe vertaal je nu al die wensen in één ontwerp? Hoe pakken zij dit aan?
“De groep is heel gemêleerd. Iedereen heeft zijn eigen wensen en zijn eigen expertise, dat helpt in dit proces. Want zo bundel je echt krachten. Bovendien geeft het energie als je met elkaar aan iets moois werkt. Daar word ik dan ook blij van”, aldus Tom.
Maren en Wesley vullen aan: “De tuin is een ruimtelijk aspect wat ook het plan helpt. De ene groep zoekt bewust naar de collectiviteit van een gezamenlijke tuin, anderen willen juist een eigen buitenruimte. In ons plan is dat duidelijk te zien, en zijn al die verschillende woonwensen van klein wonen tot heel groot meegenomen. De architect heeft daar natuurlijk een belangrijke rol in gehad en is door ons juist daar op geselecteerd.” KRFT uit Amsterdam blijkt, niet ontoevallig, zelf voormalig CPO-er en daarmee ervaringsdeskundige. De open uitstraling, gesteund door de twee grote open groene ruimtes zijn een uniek en tekenend resultaat van het CPO-proces.
Tom, Maren en Wesley zijn de jongsten van het collectief. Wat hen betreft is er zeker ruimte voor meer jongeren en starters, het plan heeft dan ook nog ruimte voor meer deelnemers. Nieuwe deelnemers hoeven zich, al luisterend naar deze enthousiaste CPO-ers, misschien niet eens erg in te lezen op dit bijzondere proces. Voordat zij er zelf instapten wisten zij weliswaar precies hun woonwensen, maar niet alles over CPO. Dat eigene gaat wat Tom betreft veel meer over “kunnen accepteren dat je onderdeel bent van een groep en het open staan voor andere dingen.” “Waar je vervolgens ook veel energie van terug krijgt.” Bovendien heeft hij uiteindelijk niet het gevoel dat hij water bij de wijn moest doen voor wat betreft zijn woning. En ook Maren en Wesley bevestigen dat gevoel. “Hier leidt het samen doen, echt tot meer en niet tot minder.”
En uiteindelijk als ze straks op Sluiseiland wonen, kunnen ze volop genieten van Vianen. “Natuurlijk ligt Vianen hartstikke centraal, dat is handig voor ons werk. Niet alleen per auto, maar ook met het OV ben je echt zo in Utrecht”, geeft Maren aan. Alle activiteiten zoals de paardenmarkt, sleepbootdagen en de markt maken Vianen voor haar ook zo uniek. Ze woont samen met Wesley nu nog in Nieuwegein, maar kan niet wachten de overstap naar het historische Vianen te maken. Tom geniet nu al dagelijks van Vianen, hij woont er al zijn hele leven. “De Lek, daar heb ik natuurlijk wat mee. Dat maakt Vianen echt speciaal. Maar ook het pannenkoekenhuis net naast het veerpontje, kaasboerderij Van Rossum met zijn bekroonde kazen en slagerij De Goeij zijn goede en fijne adresjes.”
Maar wat echt bijzonder is aan Vianen en dat realiseert zich niet iedereen, is volgens Tom de natuur die met de ligging aan het water meekomt. “De uiterwaarden bieden heel veel ruimte, je kunt ver kijken. Bovendien zijn het prachtige plekken voor vogels of fazanten. Verderop heb je het Viaanse bos, daar lopen ook buffels en paarden om heen.” Maar ook de Grindpunt nabij de Lek is bekend in Vianen en omstreken. “Dat is een heerlijke plek om in de zomer te zwemmen”, geeft Wesley aan. De drie houden van juist die combinatie: water, groen en de rijkheid van Vianen wat betreft voorzieningen en activiteiten. Straks op fiets- en loopafstand voor iedereen op Sluiseiland!